آشنایی با رشته پروتز
رشته پروتز به طور کلی رزیدنتی خیلی سختی داره و اگر دووم بیارن و زنده بمونن در واقع رشته پروتز رشته ای هستش که فکر میکنم بیشترین درصد کلینیسین شدن رو بین بقیه رشته ها داره. متخصص پروتز کسی هستش که طرح درمان میده. این نیاز به یک دید جامع داره و نیاز به خوندن تعداد رفرنس بالا داره که منجر میشه که رزیدنت خیلی سختی داشته باشه درس خوندن زیاد، ری کو آرمنت رزیدنتی خیلی سنگین ولی رشته قشنگیه که دید جامعی دارین و تکنسین می شوید و خیلی وسیع است از درمان های TMJ گرفته تا کارهای زیبایی، ایمپلنت، دندان های متحرک و ثابت را در کنار هم میتوانید انجام دهید
سلام و وقت بخیر خدمت همه دوستان و همکاران و دانشجویان عزیز امیدوارم که خوب و خوش باشید. و ایام به کام باشد. دکتر امیرعلی شیریان هستم متخصص پروتزهای دندانی در این چنددقیقه که مزاحم وقت شما میشوم، چند موردی را که به ذهنم میرسید و ممکن است کمک کننده باشد در مسیر رزیدنتی و بحثهایی که در مورد رشتهی پروتز هست نکاتی را اشاره میکنم که امیدوارم برای بحث انتخاب رشته و وارد شدن به این رشته برایتان کمک کننده باشد.
اولین قدم را فرض بر این میگذاریم که مسیر شما مشخص شده است. یعنی تصمیم قطعی بر این است که شما دورهی رزیدنتی را شروع کنید. خیلی از دوستان تصمیم شاید داشته باشند، ادامهی تحصیلشان را مهاجرت کننده و در کشورهای دیگری دورهها را ادامه بدهند. و شاید بعضی از دوستان بخواهند داخل ایران و در واقع دورهها و آزمون رزیدنتی را سپری کنند. روی سخن ما با دوستانی است که دارند آزمون رزیدنتی را شرکت میکنندو علاقهای هم به رشته پروتز دارند و میخواهند در بحث انتخاب رشته بیشتر با این رشته آشنا بشوند.
اول از همه دوره پروتز همانطور که میدانید دورهای هست که 4 ساله برگزار میشود. بعضی از دانشکدهها به صورت 3 ساله برگزار میکنند. مثل همهی رشتهها سال اول بیشتر بحث مباحث علوم پایه مطرح است. نیم سال اول و معمولاً بعداً وارد بحثهای کلینیکی میشویم. که در واقع گسترش و تنوع و گستردگی مباحث و فیلدهای درمانی شما نسبتاً زیاد هست. درمانهایی که دارید از پروتزهای سادهای که خیلی از دوستان تجربهاش را داشتهاند تا الان، مثل ساخت پوستوکورهای ریختگی و تک روکش شروع میشود تا کارهای پیچیدهتر درمان وسیع سایشهای دندانی، از دست رفتن پلن اوکلوزال، تغییرات دندانیهای شدید، درمانها و بازسازیهای ایمپلنت، درمانهای زیبایی، درمانهای پروتز متحرک و ثابت، و در آن دورهی رزیدنتی مواردی هست که لیستهای پروتزهای مکس افشیال هم میتواند تجربهاش را کسب کنید و انجام دهید. منظورم این است که دوره، دورهای است که تمام موارد درمانی را تقریباً شامل میشود. گستردگی زیادی داردف تنوع زیادی دارد، و در نتیجه در انتهای این دوره انتظار این است که مهارت لازم را برای در درجه اول دید کلی داشتن به مباحث درمانی، طرح درمان دادن درست و انجام اصولی و درست درمان برای فردی که در رشتهی پروتز میآید در واقع کسب بکند و بتواند در کلینیک هم آن را پیاده بکند.
در مورد این دوره به هر حال، دورهی پروتز دورهای است که از لحاظ دورهی رزیدنتی دورهی نسبتاً سنگینی است به دلیل این که شما کتابهای متنوعی را دارید. بحث تئوری که جداست. قاعدتاً بحث کلینیکی و کلینیک دارید و کار برای بیمار هست. ریکون تایمهای مشخصی را باید انجام بدهید. که تعدادش زیاد است. خیلیها موافق این هستند که این دوره در همهی دانشکده ها باید 4 ساله باشد که رد بعضی از دانشکدهها سه ساله است این. بحث کوریکولوم آموزشی است ولی مطالب، مطالب زیادی هست که هم بحث تئوری و هم بحث عملی. که بتوانیم کارها را انجام بدهیم. پس قاعدتاً شما باید این دید را داشته باشید که یک مسیر نسبتاً 4 ساله و طولانی است که باید فعالیت زیادی داشته باشید. حالا جدای بحثهای تئوری و عملی شاید کار کردنهای اضافهای تر بحثهای لابراتوری و زیادتر ماندن در دانشگاه. و شاید زمانبندی هم دست خودتان نباشد. و مجبور بشوید فعالیت اضافهتری هم انجام بدهید برای اینکه به آن زمانی که برای برنامهی خودتان مشخص کردهاید برسید.
پس یک روحیه خستگیناپذیری میخواهد. یک جاهایی امکان دارد در طول دوره خسته بشوید، یک جاهایی برایتان خیلی خوشایند باشد. و یک جاهایی سختیهایی را داشته باشد که در واقع کمی خستهتان بکند. ولی این نباید مانع پیشرفت شما بشود و بیایید جلو، نباید مانع پیشرفت شما بشود. قاعدتاً بعداز انتهای دوره شرایط کمی آسانتر میشود. به دلیل این که آن سنگینی دورهی رزیدنتی نیست و کار در بحث کلینیکی و مطبها، انجام خواهدشد حالا مگر دوستانی که بخواهند هیات علمی بشوند و بحث تدریس دانشگاهی را داشته باشند. زمینهی کاریتان خیلی متنوع است. خوبی این رشته در درجه اول این است که زمینهی کاری حالا جدای آن مسیری که گفتیم شاید فراز و نشیب داشته باشد و سختیهایی داشته و یک خوبیها و آسانیهایی هم داشته باشد، در انتهای مسیر شما وارد رشتهای شدهاید که تنوع کاری زیادی دارد. یعنی شما میتوانید در فیلد زیبایی ، ایمپلنت، پروتزهای متحرک و ثابت، فعالیت داشته باشید. میتوانید کیسهای سنگین و کیسهایی که توانمندی خاصی را میخواهد برای انجامش را شروع کنید به درمان. هم میتوانید انتخاب کنید در چه زمینهای بیشتر فعالیت کنید یا میتوانید در همهی این زمینههایی که الان نامبردیم کار بکنید. بسته به آن مهارت و بسته به آن دید خودتان و علاقه خودتان است.
در مورد رفرنس ها هم اگر بخواهیم توضیح بدهیم، رفرنس هایی که ما در واقع در دورهی پروتز داریم، چندتاکتاب هست حالا یک بخشش کتابهای متحرک هستند و حالا یک بخشی هم در مورد پروتز و ایمپلنت و پروتز ثابت و متحرک است.
حالا که حدود 7 تا رفرنس و کتابی هستند که شما باید مطالعه کنید. کتابهایی هستند که گفتم یک بخشش مربوط به پروتز ثابت، یک بخشش در مورد پروتز ایمپلنت است. یک بخش در مورد مشکلات مفصلی و فکی و گیجگاهی و روشهای درمانی و تشخیص و درمانشان هست. یک کتاب در مورد پروتزهای مکس و فیشییال است که این کتابها باید به هر حال هرکدامش با جزئیات خوانده بشود. و امتحان خودشان را دارد. رفرنسها، رفرنسهایی هست که حجیم و سنگین است. و یک نیروی زیادی را برای خواندن بخش تئوری میطلبد و یک نیروی زیادی برای فعالیت کردن بخش عملی و پیاده کردن آن مطالبی که در بخش تئوری آموزش داده است.
یعنی در مجموع شما نیاز دارید که یک فعالیت مضاعفی را داشته باشید و بتوانید با یک ارادهی قوی این مسیر را طی بکنید که هم تئوری قوی داشته باشید و هم عملی قوی. شرط موفقیت در این رشته این است که شما بتوانید هم تئوری را خوب بیایید جلو و هم عملی و کار زیادی در رزیدنتی انجام بدهیدو سعی کنید با کیسهای چالشی زیاد مواجه بشوید. که بتوانید آن تجربه را کسب کنید. که بعداً بتوانید طرح درمان خیلی خوبی بدهید، بتوانید کیسهای سنگین را مدیریت کنید و بتوانید درمانهای اصولی و دقیق با ماندگاری بالا را انجام بدهید.
در مورد بحث درآمدی یک مقدار با توجه به شرایط اقتصادی و بحث تعرفهها و قیمت متریالی که در بازار و هست و نوسانهایی که وجود دارد یک مقداری متفاوت است. اما از لحاظ درآمدی هم شما میتوانید با فعالیت کردن روی آن بخش کار یخودتان و آن پروژه یا فیلدی که روی فیلد زیبایی بیشتر کار کنید یا ایمپلنت است. و با تعرفه روزی که شما دارید میآیید، و میخواهید شروع فعالیتتان باشد و ارتباطتان با سایر همکاران و همکاران جراح ، همکاران جراح فکو صورت و همکارانی که تو بخش پریو هستند. و ارتباط با آنها داشته باشید و با آنها همکاری کنید و مطب خودتان جداگانه باشد و میتواند متفاوت باشد و یک مقداری عدد برایش تعیین کردن با توجه به دورههای مختلفی که عزیزان وارد تخصص بشوند شاید نشود عدد دقیقی را برایشان گفت اما از لحاظ درآمدی هم اگر خودتان فعالیت خوبی داشته باشید و در زمینههای مختلفی کار کنید میتوایند پله پله هم رشد کنید و بیاریدش بالاتر.
حالا در بحث پروتز مطلبی که میتوانیم به آن تاکید کنیم و مهم است. داشتن صبر زیاد است. یعنی تفاوت شما با رشتههای مثل جراحی که حالا سادهترین کار یکه مثال میزنیم گذاشتن ایمپلنت است، اگر بخواهیم مقایسه بکنیم همکاران جراح شاید برای یک جراحی ایمپلنت ساده یک جلسه یک جراحی انجام بدهند در یک مدت زمان کوتاه، و کا رتمام بشود اما شما برای همان یک واحد ایمپلنتی که جراحی شده بخواهیم پروتزش را تحویل بیمار بدهیم حداقل شاید اگر همه چیز خوب پیش برود بین 2 جلسه تا 3 جلسه شاید زمان داشته باشیم. اگر درمان زیبایی داشته باشد حساسیت کار بالاتر باشد. محبورباشید جلسات بیشتری را بیارید یعنی قاعدتا شما از لحاظ تعداد بیمار و تعداد کاری که انجام میدهید، نسبت به یک همکار جراحمان شاید تعداد جلسات بیشتری را برای یک بیمار کار بکنید. و این حوصله و صبر را میطلبد که شما بتوانید مدیریت کنید از لحاظ زمانبندی تعداد این جلسات را و تحمل چند جلسه کار کردن را داشته باشید. و طیف بیمارانی که به شما مراجعه میکنند ممکن است بیماران کمسنی هستند و قاعدتاً هر کدام شاید مشخصات رفتار یخاصی داشته باشند. یک مقدار صبر شما و نحوه مدیریت زمان و نحوهی برخورد با بیمار را میطلبد یعنی افرادی که شاید حوصلهی چند جلسه کارکردن را نداشته باشند. برایشان شاید اذیت کننده باشد. باید این موضوع را قبول کنند و با آن کنار بیایند. برای یک درمان پروتزی شاید چندین جلسه کیس سمگینتر باشد و کارها سنگینتر باشد و شاید لازم باشد شما چندین ماه با بیمار درگیر باشید کارش را انجام بدهید و و بعد فالوآپهای بعدی دارد و بیمار رها نمیشود و فالوآپ میشود و مشکلات بعدی هم برطرف بشود. مثل همهی درمانها. حالا شاید در پروتز که نمود خارجی دارد، قاعدتاً فالوآپها باید سریعتر باشد که بتوانیم جلوی مشکلات آینده را بگیریم. مسئلهی دیگری که هست درمان پروتزی یک خوبی که میتوانیم برایش بگوییم وقتی شما کار را انجام میدهید چون داخل دهان بیمار است و آن بحث استاتیک و فانگشنی که دارد، نتیجه هایی که اصولی انجام بشود و رضایت بخش باشد به نوعی میشود گفت اگر درمانتان هم طولانی باشد خستگی کار را از تنتان درمی اورد. کلاً یک احساس راحتی و رضایتی میکنید، که هم خودتان دارید و هم بیمارتان که این خیلی انرژی خوبی به شما میدهد ولی در مجموع درمانهایی است طولانی است زمان میبرد و بیمار را باید توجیه کنید برای تعداد این جلسات که صبور باشد و خودتان هم صبور باشید و با حوصله کار را انجام دهید.
این نکتهی خیلی مهمی است. یعنی عجله در این روند درمان شاید خیلی کمک نکندو این که فکر کنرد درمان در در یک زمان کوتاهی انجام بدهید یک بازهی کوتاه شاید نتیجهی قابل قبول را به شما ندهد. و نتیجهی رضایت بخشی برایتان نباشد.
در مجموع رشتهی پروتز هم سختی های خودش را دارد وهم قشنگیهای خودش را دارد، باید مجموع اینها را با روحیات خودتان با توضیحاتی که دادم بگذارید کنار همدیگر و ببینید چه کمکی به شما میکند. اگر با این موارد میتوانید کنار بیایید برنامه را کنترل بکنید 100% برایتان رشتهی خوبی است. اگر نه فکر میکنید که روحیاتتان به آن نمیخورد دوست دارید رشتهای بروید که سریعتر کارتان انجام بشود، نمیتوانید با بیمارها چندین جلسه درگیر مسیر درمانیشان باشید، همهی اینها باید ملاک باشد. برای رشتهای که هم دورهی رزیدنتی طولانی و نسبتاً سنگینی دارد، به دلیل این که هم کار فیزیکی دارد خیلی کارها را باید خودتان انجام بدهید. تئوری زیاد دارد و بعداز آن مسیر راحتتر میشود ولی درمانها نوع درمانها تغییری نمیکند. و آن زمان زیاد و رفت و آمد زیاد و آن درگیریهایی که شما با کنترل کردن بیمارتان هست و یک بخش خیلی مهمش تعامل با لابراتوارتان است. حالا مشکلاتی که این بین شاید به وجود بیاید. سختی و آسانیهایی که دارد، کارهای یکه کمکتان بکند شاید لابراتوار و یا یک جاهایی مشکلاتی ایجاد بشود و کارتان سختتر بشود. همه اینها را باید درنظر بگیرید. یعنی شما رد انها بعد از فارغالتحصیلی باید به چندتا فاکتور وابسته هستید. یکی درمان خودتان و طرح درمان و مسیر کار خودتان است. یک بخش لابراتواری که دارید با آن کار میکنید، یک بخشی شرکتهای ایمپلنتی که باید شما از آنها قطعات تهیه بکنید. یک بخش هم مواد و متریال متنوعی است که باید استفاده بکنید. و در انتها بروز بودن در این رشته است که بعد از فارغالتحصیلی تمام نمیشود و باید مقاله بخوانید، تکستهای جدیدی بخوانید، که علمتان به روز باشد و بتوانید درمانهای باکیفیتی انجام بدهید. ولی در مجموع رشتهای است که اگر کسی بتواند همهی این موارد را بگذارد کنار همدیگر و با آنها کنار بیاید و در این مسیر قرار بگیرد، آن اصولی که برای خودش تعریف میکند و با توجه با روحیات خودش با آن کنار بیاید و خوب بیاید جلو و تئوری خودش را قوی بکند و عملیش هم قوی بکند، رشتهای است که بعدها برایش لذتبخش است و زا ان لذت میبرد. و در انتها میتواند یک دندانپزشک متخصص پروتزی باشد که یک دید خیلی کلی دارد و میتواند کیس های سختی که همکاران نتوانند انجام دهند را به راحتی درمان بکند و از نتیجه کارش لذت ببرد.
این مواردی بود که به ذهنم رسید و با توجه به تجربهی کمی که خودم دارم و بالا و پایینهایی که در این رشته بوده توانستم در وویس کوتاهی برایتان توضیح بدهم.
با آرزوی موفقیت برای شما.
خدانگهدار