برای موفقیت در آزمون رزیدنتی چند دور مطالعه کنیم و چه تکنیک های مطالعاتی را رعایت کنیم؟

اصول نحوه مطالعه و دورهای مطالعاتی

به نظر می رسد وقتی برای اولین بار برای مطالعه آزمون دستیاری کتابها را باز می کنیم اولین سوالاتی که به ذهنمان میرسد این سوالات خواهد بود.

باید این مطالب را چگونه بخوانم؟ مفهومی یا روزنامه وار؟

باید این مطالب را چند بار بخوانم؟

واقعیت این است که به هیچ کدام از سوالات بالا نمیتوان پاسخ روشن و دقیقی داد چرا که اساساً سوالات درستی نیستند سوال مناسبی که میتوان به آن پاسخ داد ترکیبی از دو سوال بالاست

باید مطالب را چند بار و در هر بار چگونه بخوانم؟

چرا که اصولاً هدف از هر دور مطالعاتی با دور دیگر متفاوت است و لذا شیوه مطالعه نیز در هر دور متفاوت خواهد بود.

طبق تجربه ثابت شده چنانچه بتوانیم ۴ دور مطالعه مفید از همه دروس داشته باشیم ، قادر خواهیم بود به تسلط خوبی در جلسه آزمون برسیم باید سعی کرد تعداد دورهای مطالعاتی درسهای مختلف چندان اختلاف زیادی با هم نداشته باشند چنانچه اهمیت زیادی برای درس ضریب ۳ خود قائل هستید و می خواهید با اطمینان خاطر بیشتری در جلسه به سوالات آن درس پاسخ دهید میتوانید برای آن درس یک دور بیشتر

مطالعه کنید ( جمعا ۵ دور)

1) دور اول مطالعاتی  

در هر دور مطالعاتی باید هدف از مطالعه در آن دور را در ذهن داشته باشیم هدف دور اول تسلط بر کلیات و مفاهیم کتاب است بنابراین در این دور باید سرعت را از فکر خود خارج کرده و با آرامش خاطر به درک مفاهیم بپردازیم چنانچه حس کردیم قسمتی از مطالب را متوجه نشده ایم میتوانیم از کتب دیگر، تدریس اساتید و…..

استفاده کنیم نباید هیچ مفهومی را برای یادگیری به دوره های بعد موکول کرد این زمان جایی است که باید تمام قسمت های مفهومی کتاب در ذهنمان جا بگیرد اما به هیچ عنوان درگیر جزئیات نمیشویم از نکات

جزئی و حفظی باید به سرعت عبور کرد تنها در حدی که یک بار به چشممان خورده باشد باید آنها را بخوانیم حفظ کردن جزئیات در حیطه اهداف دور اول مطالعه نیست و ما را از یادگیری کلیات مطالب طبقه بندیهای کتاب و درک درست مفاهیم دور میکند

نکته مهم اینکه تصور کنیم در تمام دوره های مطالعاتی باید تمامی مطالب را مرور کنیم تصور اشتباهی .است چرا که تمامی مطالعه ما به نوعی سرمایه گذاری برای دو ماه انتهایی .است باید بتوانیم حجم مطالب را

به قدری کم کنیم که در دو ماه انتهایی تمامی مطالب قابلیت مرور داشته باشند بنابراین روند مطالعه باید به  گونه ای باشد که مطالب را از یک فیلتر قیف مانند عبور دهد هر چه به دوره های پایانی نزدیک می شویم باید حجم مطالب کمتر و کمتر شود. بدین صورت که در دوره اول ،مطالعه باید سعی کنیم دو مطلب زیر را از منابع خود حذف کنیم

یک مطالبی که غیر مهم هستند و ارزش علمی با طرح سوال ندارند

دو) مطالبی که نیاز به حفظ کردن ندارند و با یکبار مطالعه در ذهن جای می گیرند.

با این روش می توانیم ۱۰ تا ۲۰ درصد مطالب را در دور اول حذف کرده و در دور دوم وقت خود را برای مطالعه ۸۰ تا ۹۰ درصد باقیمانده متمرکز کنیم

(۲) دور دوم به بعد

در ابتدای دور دوم چنانچه طبق استراتژی فوق عمل کرده باشیم با ۸۰ تا ۹۰ درصد مطالب مواجه هستیم و ۱۰ تا ۲۰ درصد مطالب در دور اول حذف شده اند در دور دوم مطالعاتی باید تمامی مطالب را به خاطر بسپاریم حتی جزئی ترین و حفظی ترین مطالب اما باید استراتژی حذف مطالب غیر مهم و تاکید روی مطالب حفظی را همچنان ادامه داد. مطالبی که حس میکنیم با دو بار مطالعه یاد گرفته ایم و نیاز به سرور ندارند حذف کنیم نا حجم مطالب برای دوره های بعدی کمتر شود با این استراتژی خواهیم توانست تا دور آخر حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد مطالب را کنار گذاشته و فقط با ۵۶۰ ۷۰ درصد مطالب مواجه باشیم. این ۶۰ تا ۷۰ درصد حفظی ترین و جزئی ترین مطالب کتاب هستند که حتما نیاز به مرور دقیق در دور آخر دارند.

مطالعه ترکیبی یا تک درس در طول یک روز

به طور کلی روش مطالعاتی داوطلبان بسته به عادت مطالعاتی در طول تحصیل متفاوت است و پیشنهاد ما شود هر داوطلب روشی را برگزیند که با آن احساس راحتی بیشتری دارد.

در مطالعه تک درس در هر روز تنها یک درس مورد مطالعه قرار میگیرد در این روش درس مورد مطالعه در مدت زمان کمتری به اتمام میرسد ولی امکان احساس خستگی و بی حوصلگی نسبت به مطالب آن درس وجود دارد.

در مطالعه ترکیبی چند درس در واحدهای مطالعاتی متعدد در طول یک روز مطالعه می.شود

از مزایای این روش می توان به مطالعه مطالب متنوع تر اشاره کرد و به تبع آن احساس خستگی و زدگی کمتری نسبت به مطالب یک درس ایجاد خواهد شد و انگیزه بیشتری برای اتمام واحد مطالعاتی مربوط به یک درس وجود خواهد داشت ولی طبیعتاً مدت زمان طولانی‌تری مشغول مطالعه دروس خواهید بود.

یعنی میتونید یک درس رو توی یه هفته تموم کنید برید درس بعد یا اینکه دو تا درس رو همزمان توی دو هفته پیش ببرید. آخر سر در هر دو حالت دو در ستون توی دو هفته تموم میشن ولی بستگی به خودتون داره که با کدوم روش راحت ترید.

مدیریت زمان

راه های زیادی برای مدیریت زمان گفته شده است اگر بخواهیم خلاصه تمام این راه ها را بگوییم، اول بگردید دنبال این که چرا زمان کم میآوریم؟ با دقت آن را پیدا کنید و راه حل منطقی برای آن پیدا کنید. اگر کسی هستید که نمیتوانید به هیچ کس نه بگویید و از درس خود میزنید تا با دوستانتان به سفر بروید یا…. مهارت نه گفتن را یاد بگیرید کسی مخالف سفر و تفریح نیست اما هر چیزی سر وقت خودش خوب است. الان زمان درس خواندن است به کارهای غیر ضروری با خیال راحت نه بگویید اگر بی برنامه هستید برنامه ریزی کنید. داشتن یک برنامه و نقشه راه منظم بسیار روی مدیریت زمان شما موثر خواهد بود اگر وسواسی و ایده آل گرا هستید و دست از سر جزئیات کم اهمیت بر نمی دارید این را بدانید با این کار ارزش زمانی که دارید از دست می دهید خیلی بیشتر از به دست آوردن این ایده آل گرایی است عقربه ساعت را نگاه کنید که به سرعت در حال گذر است نه به خاطر شما و نه به خاطر هیچ کس نمی ایستد کارهای بیهوده که نتیجه مفیدی برایتان نداشته را در آخر شب یادداشت کنید و بلند بخوانید تا ببینید چقدر زمان در ازای چه کارهایی از دست داده اید؟! دوباره به تیک تاک عقربههای ساعت نگاه کنید زمان به سرعت در حال سپری شدن است. صبح به سرعت تمام شد و شب شد ولی شما نسبت به دیروز هیچ پیشرفتی نکردید فردا هم به همین سرعت می آید و می رود. دیروز به دنیا آمدید و امروز نزدیک بیست و خردهای سال دارید و فردا ۸۰ ساله خواهید بود. کره زمین به خاطر شما نمی ایستد اگر میخواهید همین جایی که هستید بایستید کماکان به همان کارهای گذشته که فایده ای برای پیشرفتتان نداشته ادامه دهید ولی اگر هدف دارید خودتان را تغییر دهید. خودتان را با دیروز خودتان مقایسه کنید نه با فلان شخص شما اگر هر روز بهتر از دیروز خودتان شوید احساس خوشبختی خواهید کرد ولی اگر خودتان را مدام با بقیه مقایسه کنید هیچ وقت راضی نخواهید بود چون چه بخواهیم چه نخواهیم خیلی از افراد در دنیا هستند که از ما بهترند پس زمان را از دست ندهید بجنبید و از دیروز خودتان بهتر شوید.

وسواس را کنار بگذارید و برای درسهایتان محدودیت زمانی منطقی .بگذارید از جدول برنامه ریزی این کتاب غافل نشوید و کارهایتان را ثبت و ارزیابی کنید یادتان باشد هرچه تمرکز پایین تر مدیریت زمان ضعیف تر پس روی تمرکز خود نیز کار کنید.

تندخوانی

همانطور که در قسمتهای قبل گفتیم دنبال علت باشید بگردید ببینید چه چیزی باعث شده که کند بخوانید آن را پیدا کنید و رفع کنید تا سرعت مطالعه تان بیشتر شود.

این جا به چند مورد از مواردی که باعث کند شدن سرعت مطالعه میشود می پردازیم

کلمه کلمه خوانی

وقتی چشم تان فقط به یک کلمه نگاه میکند تا آن را بخواند سرعت مطالعه تان پایین می آید. پس سعی کنید در لحظه به تعداد کلمات بیشتری نگاه کنید و وسعت دیدتان را گسترش دهید

۲ خواندن با صدای بلند

. پس اگر به جای اینکه چشم خوانی کنید از زبان خود استفاده کنید و همه کلمات را بلند بلند بخوانید سرعت مطالعه شما کمتر میشود.

مکث و توقف چشم روی کلمات

همه ما هنگام خواندن کلمات به صورت لحظه ای روی آن تمرکز و مکث می کنیم. اگر این مکث ها روی کلمات و جملات بیشتر شود سرعت ما کم میشود همچنین مکث باعث خستگی چشم و خواب آلودگی می شود. پس سعی کنید خط را با مداد با انگشت دنبال کنید تا چشمتان آن را دنبال کند. به جای حرکت دادن سرتان چشمتان را حرکت دهید

برگشت غیر ارادی چشم به عقب

گاهی وسواس میگیرید و تند تند به خطوط قبلی بر میگردید برای حل این مشکل از همان مداد با انگشت برای دنبال کردن ادامه جملات استفاده کنید یا میتوانید یک برگه روی جملات قبلی بگذارید و با اتمام خط آن را پایین بیاورید تا نتوانید مدام به عقب برگردید.

حذف عوامل پرت کننده حواس از محیط

این تیتر دیگه نیازی به توضیح نداره فقط یادتون باشه قرار نیست به قیمت ،تندخوانی جزئیات رو از دست بدین تند خوانهای خیلی حرفه ای علی رغم تند خواندن به جزئیات هم میتوانند توجه کنند اما اکثر ما که مبتدی هستیم ممکن است در اثر تند خوانی جزئیات را قربانی کنیم پس با موضوع تند خوانی معقول برخورد کنید و جزئیات را فدای تند خواندن نکنید

خلاصه نویسی

خلاصه نویسی یکی از راهکارهای کاهش حجم مطالب است در مطالعه برای آزمون رزیدنتی تصمیم گیری جهت انجام خلاصه نویسی به ترجیح و عادت مطالعاتی داوطلب وابسته است

جان کلام اینکه اگر در خلاصه نویسی پر طولایی دارید و با این روش بهتر یاد میگیرید و راشید الانم بسم الله . ولی اله روش روتینیون نیست پس الانم وقت آزمون و خطا نیست

دقت کنیم که اگر بدون اطلاعات و دانش کافی به سراغ خلاصه برداری برویم نکاتی را خلاصه برداری خواهیم کرد که ارزش علمی پایینی داشته و صرفاً زمان از دست خواهیم داد بدون آنکه آورده خاصی برای ما داشته باشد. بنابراین سعی کنیم با پیروی از اصول زیر خلاصه نویسی موثر و کارایی داشته باشیم

زمان مناسب برای خلاصه برداری

در دور اول به سراغ خلاصه نویسی نرویم چرا که در نگاه اول تمامی مطالب مهم به نظر آمده و حجم به دست آمده بسیار بالا خواهد بود و معمولا کمکی به افزایش سرعت مطالعه ما نخواهد کرد. باید زمانی به فکر خلاصه کردن بیفتیم که احساس میکنیم تسلط نسبی روی مطالب داریم تا بتوانیم به سوالات زیر پاسخ دهیم

۱ کدام قسمتهای کتاب مهم تر هستند؟

. چنانچه قسمت خاصی را حذف کنم آیا چیز زیادی را از دست میدهم؟

کدام قسمتهای فصل حفظی و کدام قسمت ها مفهومی هستند؟

کدام قسمتهای فصل پتانسیل طرح سوال بیشتری دارند؟

بهترین روش خلاصه برداری کردن برای قسمت مورد نظر چیست؟ نمودار درختی هایلایت کردن؟ یا…؟

بنابراین تنها باید زمانی به سراغ خلاصه نویسی برویم که با شناخت کامل مطالب بتوانیم به سوالات فوق . طبعاً دور اول زمان مناسبی برای این کار نیست.

تعیین سطح دشواری و زمان مورد نیاز برای مرور یک مطلب

سعی کنید هنگام مطالعه هر فصل تیترهای مختلف آن فصل را مشخص کرده و با علامت گذاری مخصوص به خودتان سطح دشواری و همچنین زمان مورد نیاز برای مطالعه آن قسمت را مشخص کنید. این خود یکی از روشهای خلاصه برداری است چرا که چنانچه روزی نیاز به مرور این مطلب در مدت زمان محدودی داشته باشید به راحتی میتوانید با علامت گذاری که انجام داده اید قسمتهای وقت گیر و دشوار را کنار گذاشته و در مدت زمان کم مرور بیش تری انجام دهید.

فنون مختلف خلاصه نویسی

علامت گذاری و خط کشیدن زیر مطالب مهم

 حاشیه نویسی

. یادداشت برداری

. طراحی جدول شکل و نمودار

تغییر لحن

علامت گذاری و خط کشیدن زیر مطالب مهم

بهترین روش مطالعه درگیر شدن با مطلب یا به اصطلاح مطالعه فعال است علامت گذاری سریع ترین روش برای مطالعه فعال است و البته نکات مهم را نیز مشخص میکند

خط کشیدن زیر مطالب مهم راحت تر از یادداشت برداری است و داوطلب احساس میکند که مطالب مهم را بدون کمترین تغییری خلاصه کرده است. در خلاصه نویسی به روش خط کشیدن زیر مطالب باید توجه داشته باشید که با وسواس اینکه ممکن است مطلبی از قلم بیفتد زیر همه مطالب را خط نکشید

یکی از اقدامات مفید در مطالعه آزمون رزیدنتی استخراج نکات مهم از طریق بررسی تست های آزمون های اخیر و علامت گذاری و هایلایت موارد مورد سوال میباشد تا در هنگام ،مرور داوطلب بتواند به این مطالب توجه مضاعف داشته باشد.

بازم تاکید میکنم که نیازی نیست کل بروتون رنگ آمیزی بشه

(۲) حاشیه نویسی

در حاشیه نویسی میتوانید کلیدی ترین جمله هر پاراگراف را استخراج و در حاشیه کتاب با جزوه یادداشت کنید. همچنین میتوان در پاراگرافهایی که فرایندهای طولانی و پیچیده ای را شرح می دهند. نتیجه نهایی پاراگراف را در حاشیه کتاب وارد کرد این روش به خصوص در مورد پاراگرافهایی که روند مطالعات را شرح می دهند، بسیار مفید است به عنوان مثال پس از یک پاراگراف طولانی در مورد مقایسه باند چند نوع ماده مختلف به دندان می توان نتیجه نهایی را به صورت زیر حاشیه نویسی کرد

ماده A بیشترین استحکام باند و ماده B کمترین استحکام باند به دندان را دارد

(۳) دسته بندی و مشابهت یابی

اکثر مطالب موجود در منابع آزمون دستیاری مطالب حفظی و با جنبه مفهومی پایین هستند. به همین دلیل چنانچه بخواهیم صرفاً به صورت ساده خلاصه برداری کرده و نکات مهم را یادداشت کنیم، حجم مطالب به دست آمده بسیار بالا خواهد بود و کارایی خاصی نخواهد داشت بنابراین بهتر است به جای خلاصه برداری صرف دسته بندی و مشابهت یابی انجام دهیم روش انجام کار نیز به این صورت است که باید مطالب مختلفی را که می توان در یک دسته قرار داد یک جا نوشت و آنها را دسته بندی کرد و یا میتوان لغات و جملات مشابه را پیدا کرده و در کنار هم یادداشت کرد معمولا در جلسه آزمون نکات خاص و منحصر به فرد به راحتی یادآوری می شود اما مطالبی که در قسمتهای مختلف کتاب یا حتی در کتابهای مختلف به صورت کمابیش مشابه یا متناقض عنوان گردیده ما را در تصمیم گیری متزلزل می.کند حتی میتوان یک کلید واژه های خاص را انتخاب کرده و تمام مطالب مربوط به آن را از قسمتهای مختلف جمع آوری کرد.

مثال (۱) Latency period در DO این عبارت را به عنوان کلید واژه خود انتخاب کرده و تمام مطالب راجع به آن را از قسمتهای مختلف کتاب جمع آوری کنید.

مثال (۲) زمان کامل شدن اپکس دندان این عبارت را به عنوان کلید واژه خود انتخاب کرده و تمام مطالب راجع به آن را از قسمتهای مختلف کتاب جمع آوری کنید.

مثال (۳) داروهای کاهنده اثر وارفارین این عبارت را به عنوان کلید واژه خود انتخاب

که چنین اثری دارند کنار هم یادداشت کنید.

مثال (۴ از کتاب پینگهام

اساس و پایه هر برنامه پیشگیری از پوسیدگی فلوریداسیون آب جامعه

.. بهترین ابزار پیشگیری از پوسیدگی : فلوراید

پایه فعالیتهای پیشگیری شخصی کودکان و نوجوانان: دوبار مسواک زدن با خمیر دندان حاوی فلوراید

. عوامل پیشگیری کننده اولیه در نوجوانان فلوراید موضعی و فیشورسیلانت

هم چنین میتوانید مطالب متناقض را در حاشیه جزوه یادداشت نموده تا هنگام آزمون امکان یادآوری راحت تر آنها وجود داشته باشد.

مثال: به تفاوت زیر نویسهای این دوشکل از کتاب نواک و پروفیت دقت کنید.

هر دو شکل مربوط به بررسی بلوغ مهرههای گردن از روی رادیوگرافی لترال سفالومتری برای تخمین رشد باقی مانده و جهش رشدی استخوان فک پایین میباشد در اینجا به یکی از تفاوت های این طبقه بندی می پردازیم

طبق زیر نویس شکل کتاب پروفیت تصویر بالا جهش رشدی مندیبل بین مرحله ی سه و چهار اتفاق می افتد در حالیکه بر اساس زیر نویس کتاب نواک تصویر (پایین جهش رشدی مندیبل قبل از مرحله ی سه اتفاق می افتد

تفاوت‌ها و تناقض‌های این شکلی بسیارند، سعی کنید با دیدنشون استرس نگیرید سرجلسه حتی رنگ مارکر و شکل صفحه و جای تصویر به کمکتون میان تا اشتباه نکنید.

(۴) یادداشت برداری

برداشت کلیدی ترین مفاهیم هر مطلب و ثبت آن در دفترچه ای جداگانه به شیوه ای که باید دارای دو ویژگی مهم باشد باید خلاصه و کلیدی باشد؛ یعنی آنچه را که یادداشت میکنید باید حجمی بسیار کمتر از آنچه که در متن اصلی موجود است داشته باشد و مطالب خلاصه شده جز کلیدی و حیاتی ترین مطالب جهت تسهیل مرورهای فشرده در دوره های پایانی باشند.

از سوی دیگر توصیه میشود جهت تقویت حافظه ی تصویری در مورد یک مطلب تنها از روی یک صفحه بارها مرور شود یکی از اقدامات مفیدی که جهت تحقق این هدف میتوان انجام داد یادداشت برداری به صورت نوشتن کلید واژه ها بر روی استیکر نوت و چسباندن آنها به همان صفحه است.

(۵) طراحی جدول

چنانچه بخواهیم پارامتر مشخصی را در مورد چند موضوع بررسی کنیم بهترین کار طراحی جدولی است که تمامی اطلاعات را در یک نگاه برای ما مشخص کند به عنوان مثال می خواهیم پارامترهای استحکام تسلیم انعطاف پذیری ضریب الاستیسیته خمش و استحکام کششی را در مورد آلیاژهای طلا و کروم کبالت بررسی کنیم میتوانیم جدولی به شکل زیر طراحی کنیم.

طراحی شکل و نمودار

چنانچه در قسمتی از کتاب روندی توضیح داده شده که ترتیب مشخصی دارد میتوان آن را به شکل یک نمودار ساده نشان داد

:مثال مراحل مختلف ترمیم زخم

مرحله التهابی          مرحله فیبروپلاستیک          مرحله ریمادلینگ

تغییر لحن

قطعاً همگی با مطالبی در کتابها مواجه شده ایم که در نگاه اول برایمان مفهوم نیست. خیلی از اوقات این اتفاق به دلیل لحن خاص نویسنده اتفاق میافتد چنانچه با این مطالب مواجه شدیم، باید سعی کنیم پس از پی بردن به مفهوم آن آن را به زبان خودمان یادداشت و خلاصه برداری کنیم مرور مطالبی که به زبان خودمان نوشته شده اند به مراتب زمان کمتری نسبت به یک مطلب نامانوس و غریبه خواهد برد.